به گفته کارشناسان برنامه ریزی دقیق برای ارائه خدمات آموزشی، درمانی، مسکن، ازدواج و سایر فعالیت های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در گرو عزم ملی برای جمع آوری اطلاعات آماری دقیق است.
قشرهای مختلف مردم با دادن اطلاعات دقیق شامل وضعیت مسکن، سواد، سن، جنس و سایر شاخص ها به ماموران سرشماری برای برنامه ریزی بهتر در ساختن آینده کشور سهیم می شوند.
متخصصان، توزیع عادلانه بودجه و برنامه ریزی در سطح کلان کشور را نیازمند داشتن داده های آماری صحیح می دانند.
رسانه های ارتباط جمعی در این میان نقش اثرگذاری در اجرای مطلوب سرشماری نفوس و مسکن دارند.
**تاریخچه سرشماری از گذشته تاکنون بیانگر ضرورت مشارکت
سوابق تاریخی نشان می دهد که در حدود سال های ۳۸۰۰، ۳۰۰۰ و ۲۵۰۰ قبل از میلاد به ترتیب در کشورهای بابل، چین و مصر سرشماری جمعیت انجام شده است.
سرشماری های متعددی در یونان و رم باستان نیز صورت گرفته که از طریق آن اطلاعات زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم جمع آوری شده است.
در اوایل قرن هیجدهم میلادی، در اروپا سرشماری هایی در مقیاس محدود انجام شده است.
از نخستین سرشماری های نفوس به روش جدید می توان سرشماری سوئد در سال ۱۷۴۹، نروژ و دانمارک در سال ۱۷۶۹، آمریکا در ۱۷۹۰ و فرانسه و انگلستان در سال ۱۸۰۱ نام برد.
براساس گزارش سالنامه آمار جمعیت سازمان ملل متحد، تا سال ۱۹۷۵بیش از ۱۹۰ کشور جهان سرشماری عمومی نفوس را انجام داده اند.
**تاریخچه سرشماری نفوس و مسکن در ایران
سرشماری هایی در امپراطوری ایران باستان برای دریافت مالیات سرانه و تعیین شمار مردان قادر به جنگ در تاریخ ثبت شده است.
نخستین تلاش برای سرشماری در ایران، سال ۱۳۱۸ صورت گرفت که به دلایلی سرشماری ۳۵شهر ناتمام ماند.
با تصویب قانون آمار و سرشماری در پانزدهم اسفند سال ۱۳۳۴ توسط مجلس شورای ملی اداره کل آمار عمومی ایران تاسیس شد.
سال ۱۳۴۵ اولین سرشماری مدون و نوین عمومی نفوس و مسکن در کشور اجرا و سرشماری های بعدی به ترتیب در سال های ۱۳۵۵، ۱۳۶۵، ۱۳۷۵ ، ۱۳۸۵ و سال ۱۳۹۰ عملی شد.