وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
| مرتفع ترین هرم های ماسه ای دنیا و ۴۰ مخروط آتشفشان کواترنر از جمله شگفتی های کویر دهسلم نهبندان است که این روزها، زیر پای گردشگران و مسافران نوروزی است. |
خبرگزاری شبستان – خراسان جنوبی؛ بیابان به ظاهر دارای طبیعت خشک، خشن و زیست بومی شکننده و ناپایدار است ولی در نهان زیبایی‌های منحصر به فرد، ناشناخته و مهجور مانده دارد و شترسواری، دیدن آسمان کویر و راه رفتن بر روی شن زار آدمی را افسون می‌کند و روز زیبای کویر و شب اسرارآمیز آن دیدنی و شگفت‌انگیز است.
خراسان جنوبی به دلیل برخورداری از جذابیت‌های فرهنگی، تاریخی و طبیعت منحصر به فرد در سطح کشور در بخش گردشگری حرفهای زیادی برای گفتن دارد و اکثر نقاط این استان را مناطق بسیار دیدنی تشکیل می دهد که چشم هر بینند‌ه ای را خیره و گردشگران مشتاق و نکته سنج را به تحسین وا می دارد.
این استان کویری و زیبا با برخورداری از مردمی خونگرم و مهمان نواز و دارا بودن فرهنگ غنی و آداب و رسوم جذاب و متنوع مانند رقص چوب مردان و مراسم بام اندود، سوغات لذیذ مانند عناب، زرشک، زعفران و… صنایع دستی هنرمندانه مانند فرش، جاجیم، نمد، همه ساله پذیرای علاقه مندانی از سراسر جهان است.
خراسان جنوبی دارای چهار کویر معروف در شهرستان های قاینات، سرایان، بشرویه و نهبندان است که با شناساندن و تأمین زیرساخت‌های لازم گردشگری در این نقاط کویری استان می توان زمینه جذب گردشگران را در این استان فراهم کرد.
کویر دهسلم نهبندان؛ دارای مرتفع‌ترین هرمهای ماسه‌ای دنیا
این منطقه پرجاذبه و گردشگری در ۲۹ کیلومتری شمال شرق روستای دهسلم از توابع بخش مرکزی شهرستان نهبندان با وسعتی به درازای ۱۷۰ کیلومتر و پهنای ۷۰ کیلومتر ما بین استان های سیستان و بلوچستان و کرمان قرار دارد که ارتفاع برخی از این تپه های ماسه ای موجود در این منطقه به بیش از ۲۰۰ متر می رسد و با وجود این پدیده طبیعی خراسان جنوبی به یکی از شگفت انگیز ترین مناطق دیدنی دنیا تبدیل شده است.
این تپه های ماسه ای بیش از ۱۵ هزار کیلومترمربع است که گردشگران و علاقه مندان به طبیعت می توانند در سه فصل پاییز، زمستان و بهار از این تپه‌های ماسه‌ای بازدید کنند و این منطقه، را شعبه ای از کره ماه در روی زمین می دانند.
از شگفتی های کویر دهسلم می توان به مرتفع ترین هرمهای ماسه ای دنیا، ۴۰ مخروط آتشفشان کواترنر، پهنه های وسیع ماسه و ریگ با طیف رنگی قهوه ای روشن تا خاکستری و سیاه نظیر «گدار باروت»، پهنه های شنی مواج، تپه های شنی پوشیده از گیاه، کویر پاشتری (سطح این نوع زمینها این طور به نظر می رسد که پس از بارندگی زیاد خیس شده و تعدادی شتر روی آن راه رفته اند) و هامادا (دشتهایی از ریگ) و رود شور اشاره کرد.
کویر پُلوند یا کویر مظفری؛ دشت بزرگ پرندگان کمیاب کویر
این کویر در ۴۰ کیلومتری غرب شهر فردوس در نزدیکی روستای چاه پلوند و در داخل منطقه حفاظت‌شده مظفری واقع شده است و از شمال به روستاهای کجه و چاهنو، از غرب به کال نمک، از شرق به روستاهای ابراهیم‌آباد و طاهرآباد و از جنوب به پناهگاه حیات وحش رباط شور محدود می‌شود.
از گونه‌های جانوری که در این منطقه زندگی می‌کنند می توان به قوچ و میش، کل و بز، گرگ، آهو، گربه شنی، کاراکال، روباه، شغال، تشی، شاهین، کبک، تیهو، انواع باقرقره، کبوتر چاهی، زاغ بور، غراب، کمرکولی، انواع چک چک، هوبره، شاهین، عقاب طلایی، دلیجه، قرقی، انواع گنجشک، بزمچه، انواع مارها و لاک‌پشت اشاره کرد.
این منطقه دارای پوشش گیاهی شامل بنه، کسور، اسکنبیل، گز، تاغ، قیچ، بادام کوهی، زرشک وحشی، درمنه، آنغوزه، زیره سیاه، گیاهان علفی، گل بومادران، آویشن، لاله قرمز، خارشتر، افدرا و برخی از گیاهان خانواده کاسنی است.
وجود تپه ماهورهای ماسه‌ای، دق‌ها و کفه‌های نمکی و نواحی کویری در کنار نواحی کوهستانی، از جاذبه‌های دیدنی این منطقه است و همچنین از جمله جاذبه‌های طبیعی منحصر به فرد این ناحیه می توان به تپه‌های ماسه‌ای به شکل دم یوزپلنگ اشاره کرد که با عنوان اثر طبیعی «دم یوز» شناخته می‌شوند همچنین اثر طبیعی سنگ سوراخ و غار سنگ سوراخ، در نزدیکی این کویر قرار دارد.
کویر سه قلعه سرایان؛ منطقه گردشگری نجوم
شهر سه قلعه از توابع سرایان در شمال غرب خراسان جنوبی در حاشیه کویر مرکزی ایران قرار گرفته است و طبق دادهای گردآوری شده توسط کارشناسان انجمن نجوم ایران طی سالیان متوالی، در مکان سه قلعه رصد ستارگانی با حد قدر ۲/۷ میسر است که با توجه به حد قدر تاریکترین نقاط سیاره زمین (حدود ۵/۷) مکان مورد نظر یکی از تاریکترین و پرستاره ترین نقاط سیاره ما به حساب می‌آید.
رصدگاه سه قلعه از بابت دیگر شاخص‌های مؤثر بر انتخاب یک مکان جهت انجام رصدهای تخصصی آسمان از جمله شاخص seeing، سرعت باد و ارتفاع در وضعیتی قابل قبول برای استقرار تلسکوپ‌هایی دست کم با قطر شیئی یک متر (بسیار بزرگتر از تلسکوپ های مورد استفاده ستارشناسان آماتور) قرار دارد.
منطقه سه قلعه دارای ابر ناکی بسیار کم و در نتیجه تعداد شب‌هایی با آسمان صاف در حدی بسیار فراتر از نیاز متعارف ستاره شناسان آماتور است.
تجربیات موجود در شب‌های رصدی برگزار شده در این مکان، از جمله نهمین رقابت رصدی مسیه ایران، گویای آن است که در زمانی که به علت طوفان و گرد و غبار امکان رصد ستارگان در نقاط مجاور این رصدگاه وجود ندارد، ستاره شناسان آماتور شبی پر ستاره و رصدی به یاد ماندنی را در این مکان تجربه می‌کنند.
منطقه پیش بینی شده با وجود واقع شدن در مکانی بکر، از بالاترین سطح امنیت و همکاری توسط جوامع و مسئولین محلی به خصوص در بخش و شهر سه قلعه و شهرستان سرایان برخوردار است.
منطقه سه قلعه از نظر هوایی و زمینی، می‌توان یکی از در دسترس‌ترین نقاط دارای آسمانی تاریک پرستاره در کشور عزیزمان دانست.
وجود جاذبه‌های گردشگری مکمل در منطقه نیز نظیر کویرهایی که با چشم اندازهای زیبا و معماری کویری، سنت هایی کهن و مردمی میهمان نواز همگی منطقه پیش بینی شده در سه قلعه را به بهشتی برای گردشگران نجومی تبدیل کرده‌اند.
حضور جمع کثیری از ستاره شناسان آماتور فعال به ویژه در مناطقی مانند کلان شهر مشهد و خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی، امکان نزدیکی این سایت گردشگری نجومی را به تعدادی از بازارهای هدف گردشگری در مقیاس پایدار محلی و در نتیجه زمینه حضور تقریباً ثابت، گروهی قابل توجه از گردشگران نجومی را در منطقه فراهم کرده است.
کویر همت آباد؛ مکانی مناسب برای رالی کویر و سافاری
روستای همت آباد در فاصله ۱۴۰ کیلومتری شرق شهرستان زیرکوه و حدود ۵۰ کیلومتری شهرستان حاجی آباد واقع است که در نزدیکی ریگزار بزرگ قائنات قرار دارد و کمپینگ در فاصله ۲ کیلومتری آن بنا می‌شود.
استعدادها و امکانات منطقه شامل سد بزرگ حاجی‌آباد با حجم آبگیری بالا و امکانات تفریحی، دشت زیبای اسفدن و اکولوژی غنی گیاهی و جانوری، ارتفاعات کوهستانی شاسکوه، زیرکوه و آهنگران با مسیرهای جذاب کوهنوردی – صخره نوردی و غارهای دیدنی، حیات وحش و شکارگاه، ریگزارها و ماسه‌های روان فراوان با اکوسیستم غنی و جانوان خاص کویر با امکان برگزاری سافاری صحرا، کویرنوردی و تورهای گشت در کویر، گله های شتر اهلی و وحشی و امکانات شترسواری و مشارکت جوامع بومی با زندگی عشایری و آداب و سنن جالب ومشارکت برجسته ترین کویرنوردان کشور است.
سوغات منحصر به فرد زرشک و زعفران، روستای ییلاقی تجنود با آبشارها و رودخانه زیبا در فاصله ۱۰ کیلومتری کویر، وجود روستای متروک در ماسه زار با چشمه آب معدنی جهت احداث کمپ، وجود آثار تاریخی مهم مانند مقبره بوزجمهر، قلعه قدیمی قائن و مسجد جامع، وجود برخان‌های زیبا در تلماسه‌های بیابانی آهنگران برای برگزاری تورهای کویرنوردی، رالی خودرو و سافاری از دیگر قابلیت ها و استعدادهای این منطقه است.
کویر گرماب لوت؛ دشت بزرگ خور با پرندگان کمیاب
حد فاصل روستای خور که در فاصله ۸۰ کیلومتری بیرجند واقع است و آبگرم معدنی لوت در فاصله ۵۰ کیلومتری شهرستان خوسف است.
احداث مجتمع آبدرمانی، دشت بزرگ خور با پرندگان کمیاب کویر و امکان پرورش آهو ، نیزار دیدنی و بزرگ گرماب در دل این کویر و پشت کوه گرماب، جنگل طبیعی طاق و گز در پشت کوه گرماب، وجود وحوش در کوه آبگرم و ایجاد شکارگاه، تپه‌های ماسه‌ای در جنگل خور و امکان برگزاری تورهای کویر پمایی و گشت‌های سافاری، وجود زندگی بومی و محلی در منطقه، پرورش شترهای وحشی و اهلی و امکانات شترسواری در منطقه، نزدیکی به روستای تاریخی خور با بادگیرهای زیبا و خانه‌های قدیمی و مشارکت برجسته‌ترین کویرنوردان حرفهای کشور از امکانات و استعدادهای این منطقه محسوب می شود