وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
جیب شرکت آریو پر شد اما شکم دام‌ها خالی ماند!
شرکت آریو تجارت سهیل با وجود حمایت گسترده وزارت جهاد نتوانست به تعهدات سنگین و پرهزینه خود عمل کند و حالا رییس جمهور و رییس دستگاه قضا دستور پیگیری این پرونده پرابهام را داده اند.
به گزارش خبرنگار مهر، وابستگی حدود ۸۰ درصدی کشور به واردات نهاده‌های دامی (کنجاله حدود ۹۰ درصد، ذرت حدود ۸۰ درصد و جو حدود ۶۰ درصد)، گستردگی صنعت دام و طیور کشور و نقش آن در تأمین امنیت غذایی کشور، اهمیت این کالاهای اساسی را بسیار زیاد می‌کند. براساس آمار، سال گذشته ۷ میلیارد دلار صرف واردات نهاده‌های دامی شده است.
در سالهای گذشته، بازار نهاده‌های دامی دچار تنش‌های بسیار زیادی شد که آثار و تبعات آن را در بازار محصولات پروتئینی نیز شاهد بودیم. بسیاری از کارشناسان اجرای سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی و دخالت‌های بیش از اندازه دولت در این حوزه را دلیل اتفاقات رخ داده، عنوان کردند و تصمیم جمعی بر آن شد که ادامه این سیاست به نفع کشور و منافع ملی نیست و باید نظام یارانه‌ای کشور اصلاح و ارز ترجیحی حذف شود.
در حالی که کشور برای یک جراحی بزرگ اقتصادی آماده می‌شد و تجار و تولیدکنندگان امیدوار بودند با اصلاح سیاست نادرست ارز ۴۲۰۰ تومانی، چرخه اقتصاد رونق بگیرد، در واپسین روزهای عمر سیاست ارز ترجیحی، وزارت جهاد کشاورزی در اقدامی غیرمعمول با ایجاد یک شرکت عجیب و غریب، درخواست مبلغ قابل توجهی ارز برای این شرکت کرده است.
این اقدام وزارت جهاد کشاورزی در حالی صورت گرفته که اواخر فروردین ماه سالجاری یک عضو اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور در گفتگو با خبرنگار مهر گفته بود: عدم تأمین به موقع ارز برای ترخیص کالا موجب شده تا ۱۰ درصد از کل نهاده‌های دامی که به صورت اعتباری ترخیص شده اند در معرض فساد قرار بگیرد.
در واپسین روزهای عمر سیاست ارز ترجیحی، وزارت جهاد کشاورزی در اقدامی غیرمعمول با ایجاد یک شرکت کاغذی، درخواست مبلغ قابل توجهی ارز برای این شرکت کرده است
سید جلال طیبا طیبا با بیان اینکه عدم تأمین به موقع ارز برای ترخیص کالا موجب شده تا ۱۰ درصد از کل نهاده‌های دامی که به صورت اعتباری ترخیص شده‌اند در معرض فساد قرار بگیرد، اضافه کرده بود: تبعات چالش‌های ارزی همواره از سوی تأمین کنندگان کالاهای اساسی مطرح شده اما هیچ گاه راهکار جدی برای رفع این معضل اندیشیده نشده است.
وی افزوده بود: یکی از تبعات عدم تأمین به موقع ارز این است که اعتبار تجار ایرانی در عرصه بین‌المللی به دلیل عدم تسویه حساب به موقع مخدوش می‌شود.
عضو هیأت مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران ادامه داده بود: نبود امکان تخلیه به موقع بار و افزایش هزینه دموراژ برای واردکنندگان، عدم خرید به موقع کالا با کیفیت بالا و قیمت پایین و افزایش هزینه‌های انبارداری برای واردکنندگان از تبعات تأمین نشدن به موقع ارز برای ترخیص نهاده‌های دامی محسوب می‌شود.
طیبا طیبا با اشاره به همراهی واردکنندگان با مسئولان برای عرضه اعتباری کالا و تلاش برای جلوگیری از ایجاد کمبود نهاده‌های دامی در بازار تصریح کرده بود: واردکنندگان نهاده‌های دامی ترخیص اعتباری ۹۰ درصدی کالا را پذیرفتند اما عدم تأمین به موقع ارز موجب شده تا امکان خروج ۱۰ درصدی باقی مانده کالا از انبار و گمرکات مهیا نباشد.
حمایت عجیب وزارت جهاد از یک شرکت خاص
ماجرا از افشای چند نامه آغاز شد که در تاریخ اردیبهشت‌ماه، توسط وزیر جهاد کشاورزی و برخی معاونان وی خطاب به مسئولان بانک مرکزی نوشته شده بود. در این نامه‌ها عنوان شده بود سازمان مرکزی تعاون روستایی مأموریت یافته نسبت به تأمین بخشی از کالاهای اساسی اقدام کند.
در این نامه‌ها همچنین از واردات نهاده‌های دامی و روغن خام آفتابگردان صحبت شده و وزیر جهاد از رئیس کل بانک مرکزی درخواست کرده بود که چند صد میلیون یورو به حساب فروشنده خارجی واریز شود و فردی به نام وحید احمدی که مدیرعامل شرکت آریو تجارت سهیل است برای پیگیری این مساله تا وصول آن معرفی شده بود.
وزیر جهاد از رئیس کل بانک مرکزی درخواست کرده بود که ۷۳۵ میلیون و ۷۰۵ هزار یورو به حساب فروشنده خارجی واریز شود
در نامه دیگری که عباس عسکرزاده، معاون وزیر جهاد در نامه‌ای به معاون ارزی بانک مرکزی اعلام کرده که معادل یک میلیارد یورو در ترکیه به سازمان مرکزی تعاون روستایی و شرکت‌های مباشر که از جانب آن سازمان معرفی می‌شوند، اختصاص یابد.
اظهارات مسئولان وزارت جهاد کشاورزی در حالی بوده که بررسی‌های خبرنگار مهر نشان می‌دهد شرکت آریو تجارت نه تنها تا آن زمان کالایی وارد نکرده بلکه محموله‌هایی را که وجود نداشته در سامانه بازارگاه با کوتاژ مجازی فروخته و ریال آن را از تولیدکنندگان جمع کرده و تا هم اکنون نیز بخش زیادی از آن را نتوانسته تحویل تولیدکنندگان بدهد و گرفتاری‌های زیادی را برای دامداران و مرغداران کشور ایجاد کرده و امنیت غذایی را به خطر انداخته است.
فروش این محموله‌های کذایی در سامانه بازارگاه در حالی اتفاق افتاده که تنها زمانی وارد کنندگان اجازه دارند بار خود را در سامانه بازارگاه عرضه کنند که برگه کوتاژ از گمرک گرفته باشند و این شرکت اصلاً باری نداشته که بتواند ترخیص کند و برگه ترخیص بگیرد.
فروش ۵۰۰ هزار تن نهاده کذایی در سامانه بازارگاه و جمع آوری ریال دامداران و مرغداران!
از طرفی شرکت آریو تجارت سهیل در حالی حدود ۵۰۰ هزار تن نهاده ناموجود را در سامانه بازارگاه فروخته و ریال آن را هم گرفته است که باقی مانده‌های ۱۰ درصدی سایر واردکنندگان در گمرکات که به دلیل عدم تخصیص ارز، رسوب کرده است، تقریباً همین میزان است و وزارت جهاد کشاورزی می توانسته با ترخیص آن محموله‌ها، این نیاز را تأمین کند و کالای موجود را به تولیدکنندگان بفروشد نه کالایی که قرار است بعداً موجود شود!
بی توجهی وزارت جهاد کشاورزی به هشدارها و سعی در پنهان نگه داشتن ماجرا
براین اساس، در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱، اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور در نامه‌ای به محسن کاظمینی، قائم مقام وزیر در قرارگاه امنیت غذایی وزارت جهاد کشاورزی از این اقدام وزارت جهاد کشاورزی به شدت انتقاد و درباره عواقب آن هشدار داده بود.
در متن این نامه آمده بود که صدها هزار تن نهاده دامی بخش خصوصی بلاتکلیف بوده و چند صد هزار تن نهاده بخش خصوصی آماده تحویل در بنادر، نیز در صف خرید در بازارگاه است. نامه‌ای که البته مسئولان وزارت جهاد کشاورزی توجهی به آن نداشته و تلاش کردند که همچنان کار خود را با شرکت کذایی پیش ببرند.
و ماجرا تا جایی ادامه یافت که در هفته‌های اخیر نارضایتی‌ها از تأمین نهاده‌های دامی از سوی این شرکت به شدت افزایش یافت و مسئولان وزارت جهاد کشاورزی نیز اعلام کردند که شرکت پشتیبانی امور دام جایگزین آریو تجارت سهیل شده و محموله‌های مذکور را تأمین خواهد کرد.
وزارت جهاد کشاورزی همه چیز را تکذیب می‌کند!
با این حال مسئولان وزارت جهاد کشاورزی اشتباهات و تخلفات خود را در این حوزه نپذیرفتند و اعلام کردند که همه چیز قانونی بوده است. محمد قربانی، معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی چندی قبل در نشستی خبری در واکنش به سوال خبرنگار مهر مبنی بر تخلف در این حوزه گفت: همه چیز قانونی بوده است!
قربانی در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر مبنی بر اینکه اگر تمام روند کار قانونی بوده و مشکلی در این حوزه وجود نداشته است، چرا شرکت پشتیبانی امور دام جایگزین آریوتجارت سهیل شد؟ توضیح داد: برای اینکه ما نمی‌خواستیم فرآیند تأمین کالا دچار مشکل شود.(جزئیات بیشتر را اینجا بخوانید)
ورود سازمان بازرسی و قوه قضائیه به ماجرا
در حالی که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی تلاش می‌کردند همه چیز را قانونی عنوان کنند، قوه قضائیه از انجام تخلف در این حوزه خبر داد. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به تخلفات در واردات نهاده‌های دامی اعلام کرد که اینکه یک دستگاه که از متولیان امر واردات کالا به کشور است به صورت رسمی مرتکب چندین تخلف شده باشد موضوعی بسیار مهم و قابل پیگیری است، موارد اینچنینی زمینه‌ساز فسادهای بعدی و متعدد و ایجاد پرونده‌های کثیرالشاکی می‌شود و گرفتاری‌ها و مشکلات بسیار زیادی را هم برای مردم و هم برای دستگاه قضا به وجود می‌آورد.
همچنین رئیس سازمان بازرسی گفت: ساخت شماره کوتاژ صوری در حالی که هنوز محموله نهاده‌های دامی وارد بندر نشده بود و سپس ثبت شماره کوتاژ در سامانه بازارگاه، سبب شد که ۸۰۰ هزار تن نهاده دامی در سامانه به مردم، کشاورزان و اتحادیه‌ها ارائه شود و مردم نیز بدون آنکه نهاده‌ها وارد کشور شده باشد، با مشاهده ثبت کوتاژ در سامانه بازارگاه، ۵۰۰ هزار تن از این نهاده‌ها را با مبلغ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان خریداری و این مبلغ را به حساب شرکت خصوصی مورد اشاره واریز کردند، در حالی که تا کنون حدود ۴۰ روز از موعد وارد کردن محموله نهاده‌های دامی به کشور از سوی این شرکت گذشته اما هنوز این نهاده‌ها تأمین نشده‌اند.
و دستور رئیس جمهور برای بررسی فوری ماجرا
در پی انتشار اخباری مبنی بر تخلف احتمالی در واردات نهاده‌های دامی، حجت‌الاسلام رئیس‌جمهور به معاون اول و وزیر اطلاعات مأموریت داد به سرعت موضوع را بررسی و نتیجه آن را گزارش کنند.
عواقب اقدامات وزارت جهاد کشاورزی برای امنیت غذایی و اقتصاد کشور
با توجه به اتفاقات رخ داده، صرف واگذاری اختیارات شرکت آریو تجارت سهیل به شرکت دیگر برای تأمین نهاده‌های مورد نیاز تولیدکنندگان نمی‌تواند اتفاقاتی را که در این جریان رخ داده، بپوشاند و با توجه به اهمیت نهاده‌های دامی به عنوان کالاهایی مهم و استراتژیک مسئولان وزارت جهاد کشاورزی باید پاسخگوی این مساله باشند که چرا چنین اقدامی آن هم در شرایط دشوار جنگ اقتصادی و تحریم صورت گرفته، اتفاقی که اگر به موقع جلوی آن گرفته نمی‌شد، می‌توانست تبعات بسیار ناگوار و جبران ناپذیری برای کشور و امنیت غذایی داشته باشد.
در حالی که تا کنون حدود ۴۰ روز از موعد وارد کردن محموله نهاده‌های دامی به کشور از سوی این شرکت گذشته اما هنوز این نهاده‌ها تأمین نشده‌اند.
همچنین با توجه به مشکلاتی که این شرکت در تأمین نهاده‌های دامی با آن مواجه شده و جمع آوری ریال دامداران و مرغداران که منجر شده تولیدکنندگان به دلیل عدم وجود نقدینگی نتوانند از جای دیگر هم نهاده تهیه کنند، نگرانی‌های زیادی در این خصوص وجود دارد و می‌تواند تولید این حوزه را در ماه‌های آینده با چالش مواجه کند.
در همین زمینه یکی از تولیدکنندگانی که از شرکت آریو تجارت سهیل بار خریده و هنوز نهاده خود را تحویل نگرفته است، به خبرنگار مهر گفت: من نمی‌توانم به گاوهایم بگویم که غذا نخورند تا وزارت جهاد تدبیر دیگری برای تأمین نهاده کند، تازه اگر بتواند چنین تدبیری کند و شرکت پیشتیبانی امور دام نهاده کافی برای این منظور داشته باشد.
از سوی دیگر این اقدام وزارت جهاد کشاورزی منجر به ایجاد اختلال در روند تأمین کالاهای اساسی شده و واردکنندگان دیگر نیز به دلیل رسوب کالاها و مسائل مربوط به تخصیص ارز نتوانستند ثبت سفارش و واردات انجام دهند که این امر نیز ممکن است روند تأمین نهاده‌های دامی را با کندی و اختلال مواجه کند.
سوال و ابهام مهم دیگری که در این پرونده وجود دارد میزان ارز اختصاص داده شده به این شرکت است. سوالی که پاسخ آن را بانک مرکزی می‌تواند و باید بدهد. بهرحال باید منتظر ماند و دید ورود دستگاه قضائی و دستور رئیس جمهور این پرونده پر از ابهام را چگونه حل می‌کند و تکلیف افراد متخلف چه خواهد شد.
با وجود وعده‌های داده شده
خرداد تمام شد، اما هنوز خبری از آیین‌نامه واردات خودرو نیست!
در حالی که مسئولان و پس از آن نمایندگان مجلس شورای اسلامی وعده داده بودند که تا پایان خرداد ماه، آیین‌نامه واردات خودرو نهایی خواهد شد، اما اکنون چند روزی هم از تیرماه گذشت اما هنوز خبری از اعلام آیین‌نامه واردات خودرو نیست؛ این در حالیست که تحقق وعده واردات خودرو در شهریور ماه محال و با این شیوه به پاییز و زمستان هم نمی‌رسد.
به گزارش ایسنا، اوایل خرداد ماه بود که یک عضو کمیسیون صنایع مجلس از نهایی شدن آیین‌نامه واردات خودرو پس از مشورت وزارت صمت (به نمایندگی از دولت) با کمیسیون صنایع، تا پایان خرداد ماه خبر داده و تاکید کرده بود: مقرر شده پس از مشورت احتمالا تا آخر خردادماه این آیین نامه نهایی شود.
با توجه به اینکه آیین‌نامه واردات خودرو نهایی نشده و بصورت رسمی مشخص نیست که واردات از چه زمانی و تحت چه شرایطی از سر گرفته خواهد شد، گمانه‌زنی‌ها در مورد شرایط و ویژگی‌های واردات بسیار است. یکی از مواردی که اخیرا به گوش می‌رسد اما صحت آن مشخص نیست، این است که شاید قیمت خودرو سقفی نداشته باشد، اما برای خودروهای اختصاصی مزیت بیشتری برای تعرفه واردات در نظر گرفته شود.
اواسط خرداد ماه بود که رئیس مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای، قانون مجوز پنج ساله واردات خودرو را به جهت اجرا، به دولت ابلاغ کرد. به دنبال این ابلاغ که ذیل آن به موضوع واردات خودرو اشاره شده بود، برخی مجدد در رابطه با نوع خودروهای وارداتی و ویژگی‌های آن، اقدام به گمانه‌زنی‌هایی کردند. بطور مثال گفته می‌شد تأیید منشأ ارز مورد نیاز برای واردات خودرو از سوی بانک مرکزی، مهمترین الزام پیش روی واردکنندگان خودرو خواهد بود. از ورود خودرو به مرزهای جغرافیایی کشور پیش از طـی مراحل قانونی از جمله ثبت سفارش و تایید منشـا ارز از سوی بانک مرکزی جلوگیری خواهد شد.
این در حالیست که پس از این موضوع، انجمن واردکنندگان خودرو برای بار چندم تاکید کرد تا زمانی که دستورالعمل نهایی واردات خودرو ابلاغ نشود، هیچ موردی قطعیت ندارد و هرگونه گمانه‌زنی اشتباه است؛ لذا بایستی منتظر ماند.
شایان ذکر است طرح ساماندهی صنعت خودرو در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ مورد تایید نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار گرفت. این طرح بیشتر در راستای آزادسازی واردات خودرو از سوی برخی از نمایندگان مجلس مطرح و در نهایت نیز در صحن مجلس مصوب شد. طرح مذکور هفت بار از سوی شورای نگهبان برگشت داده شد و هر بار نیز مجلس پس از اصلاحاتی آن را برای تصویب به شورای نگهبان ارسال کرده است.
در نهایت بحث و بررسی انجام شده از ابتدای سال جاری، به ابلاغ قانون ساماندهی صنعت خودرو منجر شد. بر اساس ماده ۱ قانون ساماندهی صنعت خودرو، دولت مکلف است حقوق ورودی خودروهای سواری را بر اساس حجم موتور، میزان مصرف سوخت و میزان آلایندگی تعیین کند.
اخیرا نیز وزیر صنعت، معدن و تجارت در رابطه با موضوع واردات خودرو ضمن اشاره به تهیه آیین‌نامه ۱۰ بندی واردات، اظهار کرد: یکی از این بندها ابهام داشت که اصلاح شده و در نوبت بررسی در دولت است. دو تا سه ماه بعد از تصویب، این آیین‌نامه عملیاتی خواهد شد.
خرداد که تمام شد، چند روزی هم از تیر گذشت، خبری از آیین‌نامه واردات خودرو نیست
علیرغم اینکه مقرر شده بود تا پایان خرداد ماه آیین‌نامه واردات خودرو نهایی و ابلاغ شود، اما اکنون چند روزی هم از تیر گذشته و خبری از آیین‌نامه نیست. این در حالیست که این روزها موضوع استیضاح وزیر متولی این امر، مطرح است و ممکن است اولین خودرو وارداتی پس از حدودا چهار سال به عمر تکیه سید رضا فاطمی بر صندلی وزارت صنعت، معدن و تجارت قد ندهد.
ضمن اینکه آخرین روز کاری مجلس در هفته گذشته، یکی از نمایندگان مجلس از وزیر صمت خواست تا پیش از طرح موضوع استیضاحش، آیین‌نامه واردات خودرو را به سرانجام برساند تا در نگاه نمایندگان نسبت به این استیضاح ترتیب اثر داده شود.
جلال رشیدی کوچی در تذکری خطاب به وزیر صنعت معدن و تجارت، گفت: “آقای وزیر صمت آیا نوشتن یک آیین‌نامه واردات خودرو بیش از دو ماه طول می‌کشد؟ آیا نمی‌بینید که مردم چگونه از سمت خودروسازان تحت فشار هستند؟ اگر ما انتقادی را مطرح می‌کنیم از سر دلسوزی است و اگر از مافیای خودرو صحبت می‌کنیم ناظر به همین رفتاری است که دو ماه گذشته اما هنوز عزیزان یک آیین‌نامه برای واردات خودرو تنظیم نکردند! ”
آخرین خبرها در این رابطه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز بدین صورت است که امروز (شنبه) وزیر صنعت، معدن و تجارت در نشست خبری خود در رابطه با موضوع واردات خودرو تنها به این بسنده کرده است که در شرایط فعلی، عمده واردات خودرو، مربوط به خودروهای زیر ۱۰ هزار دلار خواهد و اینطور هم نیست که خودروها بی‌کیفیت باشند (با توجه به وجود تقاضا در جهان، خودروهای برند و استاندارد زیر ۱۰ هزار دلار حتی در اروپا هم وجود دارد). هنوز مشخص نیست خودروها از کدام کشورها و با چه شرایطی وارد می‌شود؛ این موضوع وابسته به بخش خصوصی است. اما شرط واردات این است که حتما خدمات پس از فروش داشته باشند، منجر به انتقال فناوری شوند و واردات خودروهای دست دوم هم همچنان ممنوع است.
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره تعرفه واردات خودرو گفته است: تعرفه واردات خودرو اقتصادی بسیار پایین در نظر گرفته شده تا هزینه‌های واردات به مردم منتقل نشود، عرضه و تقاضا نیز نزدیک شود و افرادی که توان مالی کمتری دارند، بتوانند خودرو تهیه کنند. اما رقم دقیق آن بعد از ابلاغ آیین نامه اعلام خواهد شد.
حقوق مصرف کننده را بدانید
بر اساس منشور حمایت از حقوق مصرف کننده، ۱۵ مورد از وظایف عرضه‌کنندگان کالا و خدمات صنفی مشخص شده است.
اتاق اصناف ایران به مناسبت روز اصناف (اول تیر) و دهه تولید و تجارت (اول تا دهم تیر) از سامانه هوشمند مدیریت بازرسی و نظارت اصناف ایران» (مبنا) و منشور حمایت از حقوق مصرف کننده رونمایی کرد.
سامانه مبنا با اهداف “هوشمندسازی فرآیندهای نظارتی بر بازار”، “رسیدگی فوری به شکایات”، “امکان تولید آمار و تحلیل‌های هوشمند و پیش بینی وضعیت بازار”، “افزایش سرعت و دقت در عملکرد بازرسان”، “کاهش هزینه‌ها” و “تبادل الکترونیکی داده‌ها با سایر سازمان‌های صنفی و نظارتی کشور” راه اندازی شده است.
اما در منشور حمایت از حقوق مصرف کننده نیز بر ۱۵ مورد از وظایف عرضه کنندگان کالا و خدمات صنفی نسبت به مصرف کنندگان تاکید شده است. بر این اساس عرضه کنندگان کالاها و خدمات صنفی مکلفند اطلاعات کلی و اساسی در خصوص مواردی نظیر جنس، رنگ، وزن، نوع، تاریخ تولید، تاریخ انقضاء و ویژگی‌های مهم دیگر (به تناسب نوع کالا با ارائه خدمات) را به منظور انتخاب آزادانه و آگاهانه کالا یا خدمت دریافتی، به مصرف کنندگان ارائه کنند.
همچنین درصورت وجود خطرات احتمالی در خرید و مصرف کالا یا خدماتی که قصد عرضه آن را دارند، عرضه کننده باید اطلاعات کافی در این خصوص را به مصرف کنندگان ارائه دهد.
در همین راستا در این منشور تاکید شده در صورتی که مصرف کننده قصد تهیه کالا یا خدمتی جهت استفاده در موردی خاص را دارد، باید مشاوره فنی لازم مبنی بر میزان انطباق کالا یا خدمت ارائه شده با خواست او ارائه شود. از طرف دیگر در صورتی که استفاده از کالای خاصی، نیاز به ارائه اطلاعاتی از سوی عرضه کننده دارد، او باید روش استفاده از آن کالا را به نحوی که بتواند از سوی مصرف کننده مورد استفاده قرار گیرد، در اختیار وی قرار دهد.
شرط استرداد کالا
همچنین در صورتی که کالا یا خدمتی با شرط وجود وصف یا میزان خاصی عرضه شده و در عمل این شرط محقق نمی‌شود و یا زمانی که کالای فروخته شده معیوب بوده و مصرف کننده در زمان خرید کالا از وجود آن عیب اطلاعی نداشته، عرضه کننده باید با درخواست مصرف کننده نسبت به تعویض کالا یا استرداد وجوه دریافتی اقدام کند. در مواردی که استفاده از کالای معیوب منجر به ورود خسارت به مصرف کننده شود نیز باید خسارت وی جبران شود.
اما در مواردی که کالای عرضه شده مشمول استاندارد اجباری است، عرضه کننده ضرورتا باید کالاهای دارای نشان استاندارد را از واسطه های فروش خریداری کرده و به مصرف کنندگان ارائه کنند. در مواردی هم که کالا یا خدماتی مشمول ارائه ضمانت، گارانتی یا خدمات پس از فروش است، باید اسناد مربوطه در اختیار مصرف کنندگان قرار گیرد و نسبت به ارائه خدمات مورد تعهد در زمان و به کیفیت تعهد شده، اقدام شود.
در ادامه منشور حمایت از حقوق مصرف کننده تاکید شده که عرضه کنندگان باید قیمت کالا و خدمات ارائه شده را طوری تعیین کنند که با ضوابط قیمت گذاری مصوب مراجع ذیربط هماهنگ باشد.
عرضه کنندگان کالا و خدمات صنفی باید کالاها و خدمات عرضه شده را بدون اجبار و تحمیل خرید یا استفاده از کالا یا خدمت دیگری به مصرف کنندگان ارائه دهند. همچنین، از تحمیل هرگونه شروط غیرعادلانه و غیرمنصفانه به مصرف کنندگان خودداری کنند.
عرضه کنندگان باید پیش از فروش، قیمت کالا و خدمات را به صورت شفاف و از طریق درج قیمت در معرض دید مصرف کنندگان قرار دهند و حتما در قبال فروش کالاها و خدمات به مصرف کننده صورتحساب ارائه کنند (به استثناء مواردی که از صدور صورتحساب معافند).
فروش کالای ناموجود، ممنوع
همچنین عرضه کنندگان در غیر موارد قرارداد پیش فروش، فقط باید کالاهایی را به فروش برسانند که نزد آنها موجود بوده یا بدون هیچ مانعی در کمترین زمان، امکان تهیه آن جهت ارائه به مصرف کننده را داشته باشند.
عرضه کنندگان کالا و خدمات صنفی باید کالا یا خدمات دریافتی را عاری از هرگونه حق با ادعای شخص ثالث درباره حقوق مادی و یا معنوی مورد معامله به فروش برسانند.
در فروش کالاهای خارجی، نیز عرضه کنندگان باید کالای شناسنامه داره با کیفیت بالا و برخوردار از شفافیت مبادی وارداتی را به مصرف کنندگان ارائه کنند.
دحوالارض چه روزی است و چه اعمالی دارد؟
«دَحو» به معنای گسترش است و برخی نیز آن را به معنای تکان دادن چیزی از محلِ اصلی اش تفسیر کرده اند.
بیست و پنجم ذی القعده، هم زمان با دحوالارض یعنی گسترش یافتن زمین است. از امیرالمومنین ـ علیه السلام ـ روایت شده است که فرمودند:
«نخستین رحمتی که از آسمان به زمین نازل شد، در بیست وپنج ذی القعده بود. کسی که در این روز روزه بگیرد و شبش را به عبادت بایستد، عبادت صد سال را که روزش را روزه و شبش را عبادت کرده است خواهد داشت.»
همچنین در برخی از روایات این روز به عنوان روز قیام امام زمان مهدی موعود(عج) معرفی شده و خاتم المحدثین، شیخ عباس قمی (ره) روز دحوالارض را از چهار روز معروفی ذکر کرده که روزه آن ثواب هفتاد سال عبادت را دارد.
روز دحوالارض از روزهای پر برکت خدا برای بندگان سالک الی الله است. در کتاب شریف «المراقبات» روایت است که امام رضا ـ علیه السلام ـ فرموده اند: در شب بیست و پنجم ماه ذى القعده حضرت ابراهیم (ع) و حضرت عیسى (ع) متولد شده اند.
در این روز، رسول خدا ـ صلى الله علیه و آله ـ به قصد حجه الوداع از مدینه با یکصد و چهار هزار یا یکصد و بیست و چهار هزار و حضرت فاطمه (ع) و تمامى اهل بیت خود از راه شجره به مکه عزیمت نمودند.
توبه، استغفار، عبادت و شب زنده داری از اعمالی است که در شب دحو الارض سفارش و تأکید بسیاری برای انجام دادن آنها شده است.
شب و روز دحوالارض نمازها و ادعیه مخصوصی دارد که کیفیت آنها در کتاب مفاتیح الجنان مرحوم شیخ عباس قمی (ره) آمده است. برخی از اعمال و آداب روز بیست و پنجم ذی القعده (دحوالارض) عبارتند از: روزه گرفتن، ذکر فراوان خدا، غسل، نماز دو رکعتی.
معنای دحوالارض
«دَحو» به معنای گسترش است و برخی نیز آن را به معنای تکان دادن چیزی از محلِ اصلی اش تفسیر کرده اند. منظور از دحوالارض (گسترده شدن زمین) این است که در آغاز، تمام سطح زمین را آب های حاصل از باران های سیلابیِ نخستین فراگرفته بود. این آب ها، به تدریج در گودال های زمین جای گرفتند و خشکی ها از زیر آب سر برآوردند و روز به روز گسترده تر شدند.
از سوی دیگر، زمین در آغاز به صورت پستی ها و بلندی ها یا شیب های تند و غیرقابل سکونت بود. بعدها باران های سیلابی مداوم باریدند، ارتفاعات زمین را شستند و دره ها گستردند. اندک اندک زمین هایِ مسطح و قابل استفاده برای زندگی انسان و کشت و زرع پدید آمد. مجموع این گسترده شدن، «دَحو الارض» نام گذاری می شود.
دحوالارض در قرآن
در قرآن کریم به دحوالارض اشاره شده است. خداوند در آیه ۳۰ سوره نازعات می فرماید: «و زمین را پس از آن (آفرینش آسمان و زمین) گسترش داد». بر پایه نظر بیشتر مفسران، منظور از «دَحیها» در این آیه، همان دحوالارض است.
دعای روز دحوالأرض
یکی از برنامه های پیشنهادی در روز مبارک گسترده شدن زمین، خواندن دعای ویژه این روز است. در بخشی از این دعا، به مسأله دحوالأرض چنین اشاره شده است: «ای خدایی که خانه کعبه را گسترانیدی و دانه را شکافتی و سختی را برطرف ساختی، از تو می خواهم در این روز از روزهایت که حق آن را بزرگ نمودی، هر گرفتاری و مشکلی را برطرف سازی».
اهمیت ویژه دحوالارض به روزه این روز برمی گردد. روزه اش مثل روزه هفتاد سال و در روایت دیگر کفاره هفتاد سال گناه است. هر که این روز را روزه گرفته و شبش را به عبادت بگذراند گویی برای او عبادت صد سال نوشته می‌شود.
کیفیت روزه و نماز روز ۲۵ ذی القعده به این صورت است که هنگامی که آفتاب کمی بلند شد دو رکعت نماز به جا آورد. در هر رکعت بعد از سوره حمد پنج مرتبه سوره و الشمس را بخواند و پس از سلام نماز، بگوید:
لا حَوْلَ وَ لا قُوَّهَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ
هیچ جنبش و نیرویى نیست مگر به خداى بر‌تر بزرگ
آنگاه دعا کند و بخواند:
یَا مُقِیلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِی عَثْرَتِی یَا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِی یَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِی وَ ارْحَمْنِی وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیِّئَاتِی وَ مَا عِنْدِی یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ.
اى نادیده گیر لغزش‌ها لغزشم را نادیده گیر، اى اجابت کننده دعاها، دعایم را اجابت کن، اى شنواى صداها، صدایم را بشنو و به من رحم کن، و از بدیهایم و آنچه نزد من است درگذر، اى صاحب بزرگى و بزرگوارى.
پس از آن دعای روز دحوالارض خوانده شود که کیفیت آن در مفاتیح الجنان آمده است.
ذیقعده؛ ماه حرام
ماه ذیقعده اولین ماه از ماه‌های حرام است. ماه‌های حرام زمان‌هایی هستند که جنگ در آنها ممنوع بوده و احکام ویژه‌ای نیز از جهت شرعی و فقهی دارند.
اما استفاده اخلاقی و تربیتی که از این حکم می توان کرد، این است که: «اگر جنگ و نزاع میان مردمان در این ماه حرام شده است» حتما منازعه و محاربه با خداوند باید بیشتر مورد نفرت قرار گیرد؛ بنابراین، شایسته است انسان مومن در این ماه ها بیشتر به فکر باشد تا اندیشه و اعضای او با گناه و معصیت، به مخالفت با خداوند برنخیزد.
مناسبت های دیگر این روز
گذشته از واقعه دحوالارض، رویدادهای دیگری نیز در این روز رخ داده اند که اهمیت آن را دوچندان کرده اند؛ از جمله:
میلاد ابوالانبیاء حضرت ابراهیم علی نبینا و آله و علیه السلام.
میلاد حضرت عیسی مسیح ـ علیه السلام.
خروج رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ از مدینه به همراه هزاران حاجی به سوی مکه، به قصد حجه الوداع. در این سفر وجود مقدس امیرالمؤمنین و حضرت زهرا ـ سلام الله علیهما ـ و نیز همه همسران و بسیاری از اصحاب پیامبر (ص) نیز ایشان را همراهی می‌کردند.
در روایتی نیز آمده است که قائم (عج) در همین روز قیام خواهد کرد.
زیارت حضرت امام رضا ـ علیه السلام ـ بهترین و با فضیلت‌ترین عمل مستحبی این روز است.
فرماندارشیراز: هیچ نوجوانی بازداشت نشده است
فرماندار شهرستان شیراز با تاکید بر لزوم برخورد با درایت و مسئولانه با ماجرای اخیر هنجارشکنی در بلوار چمران این شهر،گفت: در حال حاضر پنج نفر در رابطه با موضوع در بازداشت به سر می‌برند که هیچکدام نوجوان دختر یا پسر حاضر در این رخداد نبوده اند.
به گزارش «تابناک»، لطف الله شیبانی شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با رد برخی مطالب منتشر شده در شبکه های اجتماعی گفت: هیچ نوجوانی در رابطه با موضوع هنجارشکنی در بلوار چمران شیراز بازداشت نشده است.
وی با بیان اینکه برای برخورد با چنین رفتارهای هنجارشکنانه‌ای باید عوامل فرهنگی و اجتماعی هم مدنظر قرار داد، گفت: رویکرد در قبال این نوجوانان که در این رخداد اقدام به رفتار هنجارشکنانه کرده‌اند باید با درایت باشد زیرا این افراد مانند فرزندان همه ما هستند و اگر خطایی کرده‌اند نباید رفتار احساسی در مواجهه با آن انجام شود.
وی با اشاره به انتشار برخی اخبار در فضای مجازی در خصوص دستگیری نوجوانان دختر و پسر حاضر در این ماجرا گفت: هیچ نوجوان دختر یا پسری در این رابطه دستگیر نشده و تنها با عوامل اصلی و تصمیم گیر برخورد شده است.
فرماندار شیراز تاکید کرد: در حال حاضر پنج نفر در رابطه با این موضوع در بازداشت به سر می‌برند که سه نفر عوامل موثر در این رابطه و ۲ نفر نیز مسئولان مربوطه ورزشی هستند.
ساعت ۱۷ سه‌شنبه ۳۱ خردادماه ۱۴۰۱ برنامه‌ای با عنوان روز جهانی اسکیت بورد در زمین همایش های شهرداری در بلوار چمران شیراز برگزار شد که بنا بر تصاویر منتشر شده، شمار قابل توجهی از بانوان نوجوان و جوان شرکت‌کننده بدون پوشش سر و برخی از آنها با لباس غیرمتعارف در این برنامه حضور داشتند.
فرمانده انتظامی شهرستان شیراز روز جمعه سوم تیرماه در این باره گفت: تعدادی از افراد بدون رعایت ملاحظات شرعی و موازین قانونی در پایان مراسم ورزشی اقدام به کشف حجاب کردند که روز پنجشنبه دوم تیرماه با هماهنگی دستگاه قضایی تعدادی از مسببان و عوامل مرتبط با این تجمع شناسایی و دستگیر شدند.
در تبلیغات برنامه روز جهانی اسکیت بورد در شیراز، نشان سه برگزارکننده درج شده است که آرم هیات اسکیت استان فارس و شهرداری شیراز قابل تشخیص است.
در همین پیوند، اداره‌کل ورزش و جوانان استان فارس با برکناری رئیس هیات اسکیت استان به این موضوع واکنش نشان داد و از طرفی، شهرداری شیراز نیز هر گونه صدور مجوز به منظور دعوت شهروندان برای گردهمایی در زمین همایش‌های شهرداری در بلوار چمران را تکذیب و اعلام کرد که از آرم شهرداری، سوء استفاده شده است.
فرماندار شیراز پیش‌تر، این حرکت را با برنامه‌ریزی قبلی دانسته و گفته بود: بنا بر بررسی‌ها و بر اساس گزارش ضابطین قوه قضاییه و نیروی انتظامی متوجه شدیم که مراسمی که برگزار شده با طرح و برنامه بوده و عوامل برگزار کننده، برنامه مستمری هم برای آینده داشته‌اند.شیبانی عنوان کرد: بدون تردید این حرکات و برنامه‌ها با قصد شکستن احکام و هنجارهای اجتماعی، دینی و ملی انجام می‌شود.
رئیس کل دادگستری استان فارس دستور بررسی و برخورد با عوامل برگزاری این تجمع را صادر کرد و در پی آن، دادستان شیراز از تشکیل پرونده در این خصوص و تحقیق از تعدادی از شرکت کنندگان در تجمع خبر داد.سید مصطفی بحرینی افزود: پنج نفر از عوامل اصلی پس از شناسایی بازداشت شدند.
شماری از مردم شیراز روز جمعه در محکومیت اقدام هنجارشکنانه در بلوار شهید چمران شیراز راهپیمایی کردند و اقدام‌های جدی در ترویج فرهنگ عفاف و حجاب را خواستار شدند. این راهپیمایی پس از اقامه نمازجمعه از محل شبستان امام خمینی(ره) حرم مطهر شاهچراغ(ع) در شیراز برگزار شد.
نماینده ولی فقیه در فارس و امام جمعه شیراز نیز در جمع نمازگزاران جمعه سوم تیرماه ۱۴۰۱ شیراز گفت: در کنار شناخت دقیق علت و منشاء بروز چنین مشکلات و اتفاقاتی، باید بکوشیم که چنین خطاهایی به رفتار دائمی تبدیل نشود. آیت الله لطف الله دژکام گفت: نهادهای تربیتی و دستگاه های متولی باید با قدرت وارد میدان شوند و برای نوجوانان و جوانان برنامه‌های ارشادی و تربیتی داشته باشند. رئیس شورای فرهنگ عمومی استان فارس اظهار داشت: نگرانی دلسوزانه را باید شفاف و برجسته به نسل جوان و نوجوان منتقل کرد، امر به معروف و نهی از منکر شفقت است نه جبارانه، امر به معروف از روی دلسوزی و نگرانی است و باید این دلسوزی به طرف مقابل منتقل شود و مدیران اجتماعی هم که به دنبال مدیریت بر پایه اصول اسلامی هستند باید به این موارد توجه کنند.
بلوار شهید چمران یکی از مهمترین بلوارهای شهر شیراز است که از نظر جغرافیایی در شمال غرب شهر قرار دارد و این بلوار مانند یک کمربندی غرب شهر یعنی پل معالی‌آباد را به محور شمال شهر یعنی تقاطع غیر همسطح دانشجو متصل می‌کند. طبیعت زیبا و هوای دلپذیر این بلوار، آن را به محلی برای پیاده‌روی و گذران اوقات فراغت تبدیل کرده است.