به گزارش خاورستان ،ظرفیت ها و پتانسیل‌های خراسان جنوبی بر کسی پوشیده نیست، گذشته از وجود آثار و بناهای تاریخی که منبع درآمدی برای استان هستند، خاک‌های سرشار از معادن مختلف توجه سرمایه گذاران را به خود جلب می‌کند.

از سویی دیگر ۳۲۰ روز آفتابی ظرفیت نهفته ای برای توسعه خراسان جنوبی بوده که تاکنون هم تولید انرژی پاک از خورشید درآمدهای میلیونی برای کویرنشینان داشته است.
ظرفیتی که اگر به خوبی از آن استفاده شود مهر محرومیت را از پیشانی این دیار محو کرده و در لیست استان‌های مطلوب قرار می‌گیرد.

طبق قانون ششم توسعه کشور باید تا آخر سال ۱۴۰۰ در حدود ۵ هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر در کشور ایجاد شود در صورتی که اکنون حدود هزار مگاوات ظرفیت تولید برق از این طریق وجود دارد و سهم خراسان جنوبی هم ۲۳.۱ مگاوات است.

اگرچه تاکنون اقداماتی در راستای استفاده از این گنج نهفته و تجدید ناپذیر انجام شده اما هنوز هم نقاط زیادی در استان وجود دارد که به رغم شرایط کافی و مستعد، نه تنها از این پتانسیل بهره‌ای نبرده بلکه جزو نقاط کور به شمار می‌روند و بر اساس آمارها خراسان جنوبی ظرفیت ایجاد ۵ هزار نیروگاه خورشیدی را دارد و تاکنون فقط توانسته ۴۸۷ نیروگاه را ایجاد کند.

افزون بر این پروژه ها و بخشنامه هایی نظیر تامین ۲۰ درصد برقی مصرفی سازمان های دولتی و غیر دولتی از طریق انرژی های تجدید پذیر در راستای توسعه این ظرفیت خدادادی نگاشته شده اما درصد اجرا چندان رضایت بخش نیست.

آنچه بدیهی است که اگر حمایت‌هایی از سوی دستگاه‌ها در راستای خرید و نصب این نیروگاه‌ها در مناطق مختلف از جمله مناطق محروم روستایی انجام شود، مورد استقبال قرار خواهد گرفت و پنجره روستاها هم رو به توسعه باز می‌شود.

آن روی سکه، محدودیت در منابع سوخت‌های فسیلی، جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای به دلیل استفاده از این سوخت‌ها و صرفه جویی در مصرف آب در نیروگاه‌های سیکل ترکیبی بر اهمیت استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر می‌افزاید.
ایجاد دلگرمی
در کنار همه این موضوعات ایجاد دلگرمی برای افرادی که در این حوزه سرمایه گذاری هم کرده اند موضوعی است که یکی از مدیران نیروگاه های استان در گفتگو با خبرنگار خاورستان به آن اشاره کرد و گفت: اداره برق قرارداد ۲۰ ساله با مشترکین می بندد از زمان روی کار آمدن دولت جدید وزیر نیرو در ۳۱ شهریور دستور لغو خرید تضمینی را به صورت شفاهی به ادارات برق استان ها اعلام کرده بود که قرارداد نبندید با پافشاری های انجام شده و صحبت با نماینده ها توانستیم روال را به قبل برگردانیم اما باز الان دوباره زمزمه هایی مبنی بر اجرای این دستور به گوش می رسد و اگر لغو شود حدود ۳۵۰ شرکت که در زمینه انرژی های تجدید پذیر در کشور فعال هستند بیکار می شوند.

به گفته مودی ایران باید تا دو سال آینده ۲۰ درصد از برق مصرفی را از انرژی های تجدید پذیر تامین کند که اگر این اقدام نشود طبق معاهده پاریس که امضا کرده است تحریم می شود و به همین دلیل هم باید مردم را تشویق به این سمت بکنند.

جلوگیری از تصمیمات آنی

وی که از مشخص نبودن رویکرد وزیر و بی ثباتی در تصمیمات گلایه داشت و افزود: با این که وزیر در جلسه رای اعتماد مجلس گفته بود که ۱۰ هزار مگابایت برق در این ۴ سال تولید خواهیم کرد و اگر این طور بخواهد پیش رود هزار مگابایت هم تولید نخواهد شد.

مودی با اشاره به تعطیلی کارخانه تولید پنل یکی از آشناهایش به دلیل نبود حمایت تاکید کرد: مهم ترین خواسته از مسئولان این است که تصمیمات آنی گرفته نشود و اگر قرار است تصمیمی گرفته شود جایگزین آن تصمیم خوب و پخته ای باشد تا از سردرگمی افراد جلوگیری شود و حداقل ۶ ماه فرصت برای اجرای تصمیم بعدی هم گذاشته شود.

 بهره کافی نبردیم

این فعال حوزه انرژی های نو با تاکید بر این که آن طور که باید از ظرفیت انرژی خورشیدی و بادی برای توسعه استان استفاده نشده است افزود: خراسان جنوبی از نظر خورشیدی در تمام استان و بادی سمت درح و ماهیرود ظرفیت خیلی خوب دارد و هر فردی هم که ورود کند در آمد خوبی خواهد داشت و ماندگاری در روستاها را به دنبال خواهد داشت و به نفع دولت است.

وی در صحبت هایش به مشکلات دیگری هم اشاره کرد و افزود:با توجه به نوسانات قیمت دلار و این که تجهیزات نیروگاه ها بیشتر وارداتی است و با قیمت دلار افزایش می یابد باید قیمت خرید تضمینی هم افزایش یابد هر چند ضریب تعدیل خوبی دارد با این وجود نیاز به بررسی است.

به گفته وی تفاهم نامه ای هم امضا شد پروژه هایی که در استان است مثلا بسیج و امداد دارند فقط به شرکت های استان داده شود توافق کردیم کنسرسیوم به ثبت رساندیم که منتهی پروژه ها لغو شد.

۴۸۷ نیروگاه خورشیدی

مجری طرح کاهش تلفات و انرژی های نو خراسان جنوبی  با اشاره به این که ۴۸۷ نیروگاه بزرگ و کوچک برق خورشیدی درخراسان جنوبی فعال است گفت: هم اکنون سه نیروگاه بزرگ خورشیدی با مجموع ظرفیت ۱۸ مگاوات و ۴۸۴ نیروگاه کوچک مقیاس با مجموع ظرفیت ۵.۱ مگاوات در استان در حال بهره برداری هستند و در مجموع ظرفیت ۲۳.۱ مگاوات در مدار تولید این انرژی دارد.

علیرضا پوزشی به پتانسیل خوب استان در زمینه نیروگاه های خورشیدی اشاره کرد و گفت:خراسان جنوبی ظرفیت ایجاد ۵ هزار نیروگاه خورشیدی با تولید ۴۰ هزار مگاوات را دارد .
وی با تاکید بر این نکته که انرژی تولید شده از نیروگاه های خورشیدی می تواند در ایام تابستان که کمبود تولید در بخش نیروگاه برقابی محسوس است، به تولید برق استان و کشور کمک کند، ادامه داد: از ابتدای سال ۱۴۰۰ تعداد ۳۳ نیروگاه کوچک مقیاس به ظرفیت ۷۲۷ کیلووات به شبکه سراسری متصل شده است.

تکذیب لغو قرار دادها

پوزشی با تکدیب ماجرای زمزمه های وزرات نیرو برای لغو قرارداد ها گفت: شرکت توزیع نیروی برق استان به نیابت از سازمان انرژی های تجدیدپذیر(ساتبا) آمادگی انعقاد قرارداد ۲۰ ساله خرید تضمینی برق برای مشترکینی که علاقه مند به نصب این نیروگاه ها می باشد را دارد و شرایط به منوال گذشته در این بخش ادامه دارد.

وی افزود: فقط در نیروگاهای بزرگ مقیاس با توجه به این که تا به حال پرداخت بهای انرژی را وزارت نیرو از محل عوارض برق انجام داده است و مجبور بوده ماهانه بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان پول از دولت بگیرد این مبلغ به‌تنهائی تامین آن برای وزارت نیرو مشکل است.

وی افزود: با توجه به ذینفع بودن مجموعه های دیگر مثل محیط زیست، وزارت صمت، نفت و گاز از این‌انرژی پاک و استفاده از ان بدون پرداخت هزینه بر اساس تصمیمات مدیر عامل ساتبا با وزرات نیرو در صورت نهایی شدن قرار است که محل پرداختی را از ۴ یا ۵ وزارت قرار دهند که در دستور کار دولت قرار گرفته است و اگر در آینده توقفی باشد فقط به خاطر چاره اندیشی برای ادامه کار است.

به گفته وی در رابطه با خرید تضمینی برق تولیدی افزایش قیمت بسیار خوبی از سال ۹۵ داشتیم و افرادی که با ۸۰۰ تومان قرارداد بسته اند الان ضریب تعدیل برای آن ها ۵ است.

وی با اشاره به ظرفیت موجود افزود: آن چه بر عهده وزرات نیرو بوده اعم از بررسی شرایط که کدام پست و نقطه هنوز فضا دارد شرکت برق این کار را انجام داده است.
به گفته وی در ایجاد نیروگاه ها پرداخت بهای انرژی تولیدی تا ۲۰ سال بر عهده شرکت برق است و تامین منابع مالی تجهیزات بر عهده سرمایه گذار است حال این که مبلغ را خودش تامین می کند یا از سایر ارگان ها مثل بهزیستی ، بسیج امداد و … کمک بگیرد.

او با تاکید بر حمایت بیشتر سازمان ها برای سرمایه گذاری علاقه مندان در این حوزه با ارائه تسهیلات افزود: با توجه به خشکسالی ها اگر حمایت هایی در حوزه به خصوص مددجویان امداد و بهزیستی شود در آمد خوب و پایداری برای آن ها خواهد داشت.

عقب ماندگی و امیدواری به آینده

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس هم گفت: طبق برنامه ششم توسعه باید ۵ هزار مگاوات انرژی تجدید پذیر در کشور تولید می شد و امسال آخرین سال است کمتر از هزار مگا وات تولید می شود که از برنامه تعیین شده خیلی عقب تر هستیم.

مصطفی نخعی با اشاره به این که کاستی های زیادی وجود دارد افزود: در بودجه ۱۴۰۱ خوشبختانه به نظر می رسد که دولت در خصوص تجدید پذیرها اراده جدی برای توسعه دارد و این نکته مهمی است.

وی افزود: هم در تبصره ۶ ازمحل عوارض برق اعتبار خوبی در نظر گرفته شده و هم‌ در تبصره ۱۴ عدد خوبی در نظر گرفته شده است .

نماینده مردم سربیشه و نهبندان در مجلس شورای اسلامی اظهار امیدواری کرد در مجلس هم بررسی های لازم انجام و سعی بر تقویت این انرژی ها داریم و امیدواریم سال آینده در حوزه تجدید پذیره اتفاقات بهتری رخ دهد.

نخعی ادامه داد:وزارت نیرو در دوره جدید طبق برنامه هایی که وزیر نیرو در زمان رای اعتماد اعلام کرده تجدید پذیرها یکی از مهم ترین برنامه ها بود و مجلس هم نقش نظارتی را دنبال می کند که وزیر وعده ها را عملی کند جایی هم که نیاز به قانون گذاری بود ورود خواهیم کرد.

وی به این نکته هم اشاره کرد دولت جدید در ابتدا دنبال این بود که قرار دارهای نیروگاه های کوچک مقیاس در انرژی های تجدید پذیر را لغو قرارداد کند که با پیگیری های مجلس و کمیسیون انرژی ورود جدی داشت و کماکان قرار دادها برقرار و هم چنان این موضوع استمرار دارد که این موضوعات را دنبال می کنیم

اهمیت انرژی های نو و ضرورت حمایت

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس تاکید کرد: انرژی های تجدید پذیر هم باد و هم خورشید با توجه وضعیت جعزافیایی کشور از اهمیت بالایی برخوردار است و از قابلیت خیلی مهم کشور ما است و توجه دولت به تولید برق تجدید پذیر هم در تولید هم در سرمایه گذاری ضروری است.

به گفته نخعی در تکنولوژی وابستگی زیادی به خارج از کشور داریم تجهیزات ارزبری زیادی دارد متناسب با تغییرات نرخ ارز و نوسانات آن دچار مشکلات می شوند.

وی افزود: کما این که زمان برگشت سرمایه برای نیروگاه خوشیدی و بادی نسبت به چند سال گذشته چندین برابر افزایش داشته است و در عمل توجیه سرمایه گذاری در این حوزه را با سئوالات جدی روبرو کرده است.

وی با بیان این که باید دولت حمایت های خودش را هم در تولید و هم در ارتقای تکنولوژی و رسیدن به تکنولوژی تولید تجهیزات مورد نیاز داشته باشد تاکید کرد: هر چند اقداماتی صورت پذیرفته و مپنا توربین ها برای انرژی بادی و پنل های خورشیدی خوبی را می سازد و اقدامات دیگری هم در حال انجام است منتهی باید این ها تکمیل شود.
به گفته وی باید زنجیره همه تجهیزات مورد نیاز بومی سازی شود و نیاز به ارزبری به حداقل ممکن برسد تا سرمایه گذاران در این حوزه متاثر در نرخ ارز نشود.

نخعی افزود: در بخش برق به یک ناترازی در تولید و مصرف رسیدیم در تابستان ها در زمان پیک مصرف به اجبار با مشکل جدی خاموشی هایی روبرو می شویم.
به گفته وی ظرفیت نیروگاه های برق حرارتی البته بالاتر از این است طبق تعیین برنامه ششم ۲۵ هزار مگا وات باید تولید می شد که کمتر از آن را دولت انجام داده است.

تقویت نیروگاه های هسته ای و خورشیدی

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس افزود: در این بین کار در زمینه نیروگاه حرارتی خوب است اما از آن جایی که نیروگاه حرارتی داری راندمان های پایین هستندو آلودگی ایجاد می کنند بهتر است به سمت انرژی های تجدید پذیر برویم.

وی با تاکید بر این که باید سبد تولید انرژی های کشور را متنوع کنیم افزود :تکیه اصلی در حوزه برق امروزه روی نیروگاه های حرارتی است که نیاز است هم نقش نیروگاه های هسته ای و هم نقش نیروگاه های تجدید پذیر تغییر و تقویت شود.

نخعی افزود: باید جایگاه این نوع نیروگاه ها با در نظر گرفتن سهام قابل توجه در سبد انرژی کشور تقویت کنیم که در بحث خاموشی ها کنترل داشته باشیم.

وی در رابطه با سرمایه گذاری در حوزه انرژی های تجدید پذیر گفت:برای سرمایه گذار هم زمینه های را باید در دو بخش دولتی و خصوصی فراهم کنیم که اقداماتی برای استان انجام شده طوری که شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی شستا بازدیدهای اولیه را داشته اند و به دنبال نتیجه آن هستیم که به محض عملیاتی شدن اطلاع رسانی خواهیم کرد.