«تابناک باتو» ـ «خوتولون» تنها دختر فرمانده «کایدو»، فرزند نتیجه ی چنگیزخان مغول و یک شاهدخت مغولی و مبارزی بود که همه از او می ترسیدند. پدرش کایدو به طور کامل بر منطقه «خانات جغتای» در کزین جیانگ و آسیای میانه نفوذ داشت.

خوتولون فرزند مورد علاقه کایدو بود. قدرت بدنی و مهارت او در تیراندازی و سوار شدن بر اسب و دانستن هنر جنگ او را به دست راست کایدو در جنگ ها تبدیل کرده بود.

او سوار بر اسب در کنار پدرش حرکت می کرد و مبارزان دشمن را به اسارت می گرفت و آنها را بر پشت اسب خود می نشاند. کایدو و خوتولون به همراه یکدیگر با ارتش دودمان «یوان» مبارزه کرده و نفوذ و سلطه خود را در غرب مغولستان و چین بسط و گسترش دادند. به علاوه خوتولون در حملات نظامی و جنگی با پدرش همراه بود و به ارائه مشورت و نصیحت سیاسی و نظامی می پرداخت.

این زن به طور ویژه از نظر بدنی دارای امتیازات و برتری های بسیاری بود. او شرط گذاشته بود که هر کسی که می خواهد از او تقاضای ازدواج کند، باید یک مبارزه تن به تن با او داشته باشد، در صورت عدم پذیرش چنین شرطی، او را رد می کرد و اگر کسی هم در مبارزه شکست می خورد، باید تعدادی اسب را به عنوان جبران شکستش به خوتولون می داد و به این ترتیب او توانست ده هزار اسب جمع کند و تعداد اسب های او از تعداد اسب های یک امپراتور هم بیشتر شده بود.

بیشتر اطلاعاتی را که امروزه از خوتولون در دسترس ماست، مارکوپولو و یک مورّخ به نام رشید الدین نوشته اند. بسیاری از جزئیات زندگی او در هاله ای از ابهام فرو رفته و داستان های زیادی نیز درباره ازدواج او وجود دارد.

بر اساس برخی قصه ها، او که دریافته بود ازدواج نکردنش باعث شده تا شایعات و تهمت هایی پیرامون رابطه عاطفی غیرشرعی او با پدرش شکل بگیرد، تصمیم گرفت تا با برداشتن شرط جنجالی ازدواج و کوتاه آمدن از آن، با یکی از خواستگارانش ازدواج کند.

براساس تاریخ نوشته ی رشیدالدین، او سرانجام عاشق یک حاکم مغول در بلاد فارس به نام «غازان» شد و با او ازدواج کرد و در روایت دیگری، با یک زندانی که در یک تلاش ناموفق قصد ترور پدرش را داشت ازدواج کرد. او شرط پیروزی در مبارزه را برداشت و به این صورت برای همیشه مبارزی بی شکست و بی رقیب ماند.

پدرش کایدو می خواست تا او را به عنوان ولی عهد و خان بعد از مرگ خود قرار دهد؛ اما تحت فشار چهارده پسر دیگرش، سِمت ولی عهدی را به «اوروس» برادر خوتولون بخشید. خوتولون هم از ولی عهدی به نفع برادرش کوتاه آمد و به مشاوره سیاسی او پرداخت، به شرطی که او نیز خوتولون را به منصب فرماندهی ارتش برساند. این پیمان بین خواهر و برادر تا روز مرگ خوتولون در ۱۳۰۶ و ۴۵ سالگی اش ماند. او در ۴۵ سالگی به دلایل نامعلومی از دنیا رفت.

داستان زندگی خوتولون الهام بخش بسیاری از هنرمندان و ادبای قاره اروپا شده است؛ از جمله افسانه ها و قصه های پژوهشگر فرانسوی «فرونسوا بوتی دو لاکروا» و اپرای Turandot که با الهام از زندگی او نوشته شده است. زندگی تاریخی خوتولون با وقایع خیالی آمیخته تا بدین گونه داستان زندگی او را به یک افسانه تبدیل کند، دختری که از نظر قدرت بدنی و مهارت های نظامی به شهرت بسیاری در تاریخ دست یافته است.