»
ماده ۳۱ برنامه ششم توسعه به امور زنان و بانوان کشور اختصاص پیدا کرده است، اما هنگامی که ابلاغیات رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص عدالت جنسیتی را مورد بررسی قرار میدهیم، با نقاط ابهام و تضادی مواجه میشویم که گویی دولت پیش از تدوین برنامه، سیاستهای کلان نظام در حوزه زنان را مطالعه نکرده است. در همین زمینه با حجتالاسلام احمد سالک کاشانی نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفتگویی داشتهایم که در ادامه آن را میخوانید:
*نظر شما در خصوص میزان لحاظ سیاستهای ابلاغی در برنامه ششم توسعه چیست؟
متأسفانه در برنامه ششم توسعه نسبت به مسائل فرهنگی ارزشی و دینی، نگاه حداکثر اسلامی وجود ندارد که این خود یک نکته اصلی است و تنها سه ماده فرهنگی در این برنامه وجود دارد ماده ۲۳،۲۴ و ۳۱ که ماده ۳۱ مربوط به خانواده است.
در اصل ۱۰، ۲۰ و ۲۱ قانون اساسی اولویت نخست از نظر ارزشهای اسلامی برای زنان مأموریت مادر بودن و تربیت فرزندان خوب متناسب با مجموعه ارزشهای دینی و اسلامی است، پس از آن اشتغال زنان اولویتهای بعدی محسوب میشود، ما مخالف اشتغال زنان نیستیم اما آنچه از نگاه اسلام، ارزش محسوب میشود مادر بودن و تربیت فرزندان است. در ماده ۳۱ به ذکر یکسری کلیات در این خصوص پرداخته شده است و پیشنهادات متعددی هم برای آن ارائه شده است و به کمیسیون تلفیق فرستاده شده و در حال حاضر منتظر نتیجه هستیم.
*یعنی در حال حاضر میتوان گفت متن ماده ۳۱ در تضاد با سیاستهای ابلاغی است؟
آنچه برای ما مورد توجه است اجرایی شدن و احیای مطالبات رهبری در بحث خانه و خانواده است به ویژه اینکه ۱۶ ماده را در ارتباط با سیاستهای خانواده، در روز اول ماه ذی الحجه توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد. وقتی مجلس شروع به کار کند بر روی این سیاستها در کمیسیون فرهنگی صحبت میکنیم و همچنین کمیسیون تلفیق را توجیه میکنیم که موضوع ماده ۳۱ را بر اساس این ۱۶ سیاست قرار دهند.
رهبر معظم انقلاب ۱۶ سیاست خانواده را ابلاغ کردند، بنابراین چنانچه قرار باشد در برنامه ششم توسعه به موضوع زن و همچنین هسته اولیه اجتماع که همان خانواده است بپردازیم ضروری است که این سیاستها در متن برنامه ششم توسعه اعمال شود که این نکته اصلی موضوع اصلاح برنامه است.
متاسفانه سیاستهایی هم که رهبر معظم انقلاب در خصوص برنامه ششم توسعه ابلاغ کردهاند، که آن هم ۶ ماده است، ما حتی در این برنامه ششم توسعه هیچ کدام از این ۶ ماده را ندیدیم، فقط یک عنوان کلی اول آن قرار دادند و آن هم در ماده ۲۳ است و نوشتهاند که ” تعالی و مقاوم سازی فرهنگی ” و توضیح بیشتری در این خصوص ندادهاند.
*برنامه فعلی برای اجرایی کردن تعالی و مقاوم سازی فرهنگی راهکاری را پیشنهاد داده است؟
اینکه این تعالی و مقاوم سازی فرهنگی بر چه اساسی و چگونه و با چه ساز و کاری است و باید منتظر نتیجه باشیم تا ببینیم در آینده چه اتفاقی در این خصوص خواهد افتاد.
* نگاه اولیه به ماده ۳۱ نشان میدهد که عدالت جنسیتی تنها سرپوشی است برای اجرای همان برابری جنسیتی، عبارت عدالت جنسیتی که در ماده ۳۱ آمده را چه فرد یا دستگاهی باید تفسیر کند؟
موضوع عدالت جنسیتی مساله بسیار مهمی بود که در کمیسیون فرهنگی با حضور خانم ملاوردی در مورد آن بحث شد، ایشان معتقد است که عدالت جنسیتی باید باشد. این موضوع از دو کلمه تشکیل میشود یکی کلمه عدالت و دیگری کلمه جنسیتی است، کسی مخالفتی با اصل فرهنگ عدالت ندارد اما بحث جنسیتی موضوعی است که در دنیا امروزه مورد توجه است. به اعتقاد من این یک نوع الگوبرداری از نوع نگاه غربیها نسبت به زن و مرد و همچنین دختر و پسر است.
*واکنش مجلس به این عبارت قابل تفسیر چه بوده است؟
ما هنگامی که این عدالت جنسیتی را در کمیسیون مطرح کردیم بلافاصله به عدالت جنسیتی بر اساس ارزشهای اسلامی اشاره کردیم به این معنی که این موضوع در یک چهارچوب خاص دیده شود، تا در هنگام اجرا به برابری جنسیتی تبدیل نشود.